علائم آلرژی شدید چیست؟ چگونه میتوان وجود آلرژی را تشخیص داد و آن را درمان کرد؟ اگر این سوالات پر تکرار برای شما نیز پیش آمده است تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. آلرژی یکی از شایعترین مشکلات در افراد مختلف در سرتاسر دنیا است که میتواند زندگی را تحت تأثیر قرار داده و از کیفیت آن بکاهد. تشخیص و اقدام به موقع موارد ابتلا به آلرژی و حساسیت از اهمیت زیادی برخوردار است و نه تنها زندگی نرمال فرد را به او بر میگرداند بلکه میتواند منجر به کاهش عوارض جبران ناپذیر و صدمه زننده ناشی از این مشکل شود. ما در این مطلب قصد داریم همه چیز را در مورد آلرژی و موارد مربوط به آن بررسی کنیم.
زمانی که بدن نسبت به ورود یک ماده خارجی بیضرر از خود واکنش نشان میدهد اصطلاحاً گفته میشود که فرد دچار آلرژی شده است. آلرژی میتواند نسبت به موارد مختلف و بسیار متنوعی ایجاد شود. برخی از رایجترین مواردی که منجر به ایجاد آلرژی در بدن افراد شده و به عنوان آلرژن شناخته میشوند شامل گرده گلها و گیاهان مختلف، سم زنبور عسل و شوره حیوانات خانگی هستند.
آلرژی یا حساسیت در اثر تماس با ماده های حساسیت زا(گرده های گل و گیاه، حیوانات، دارو) یا تغییر فصل با تولید پادتن در بدن افراد آلرژیک ظاهر می شود. اما زمانی این حساسیت تحریک می شود که ماده آلرژن یا همان ماده حساسیت زا به پادتن های موجود در سطح ماستوسیت ها متصل شده و هیستامین ها آزاد شود. هیستامین نامی آشنا برای تمام افراد آلرژیک است زیرا به دفعات داروی آنتی هیستامین را مصرف کردهاند. آزاد شدن هیستامین باعث بروز علائم و نشانههای حساسیت زایی مانند: آبریزش بینی، خارش چشم، خارش بدن، سرفه و عطسه می شود.
واکنش آلرژیک در واقع به وضعیتی یا حالتی گفته میشود که سیستم ایمنی بدن شما نسبت به آلرژنها پاسخ میدهد. سیستم ایمنی بدن از انواع مختلفی از سلولها ساخته شده است. اولین باری که بدن شما با یک آلرژن رو به رو میشود و به آن پاسخ میدهد آنتیبادیهایی در بدن شما ساخته میشوند که ایمونوگلوبولین E یا IgE نامیده میشوند.
آنتیبادیها آلرژنها را در بدن شما پیدا میکنند و آنها را به سمت ماست سلها راهنمایی میکنند. ماست سلها در واقع سلولهای مربوط به آلرژی هستند که در پوست، مجاری تنفسی(راههای هوایی) و غشای مخاطی در اندامهای گوارشی مانند معده وجود دارند و پس از اتصال آلرژنها هیستامین آزاد میکنند. هیستامین در نهایت همان چیزی است که باعث ایجاد علائم آلرژی در بدن شما میشود.
سیستم ایمنی بدن ما دارای تعداد زیادی از آنتیبادیها است که در صورت ورود عوامل مهاجم و خارجی از بدن محافظت میکنند و با این عوامل مقابله میکنند. حال اگر سیستم ایمنی بدن یک فرد به هر دلیلی یک ماده خارجی بیضرر را به عنوان یک عامل مهاجم شناسایی کند نسبت به آن واکنش میدهد و با ساخت پادتنها و آنتیبادیها سعی میکند از بدن و سلامت فرد محافظت کند. زمانی که بدن فرد در این وضعیت قرار میگیرد سیستم ایمنی از خود واکنش نشان میدهد که این واکنش در صورت شدید بودن، میتواند منجر به ایجاد مشکلات و التهاب در پوست، سینوسها، راههای هوایی و یا دستگاه گوارش شود.
اگر احساس میکنید آلرژی دارید منتظر نمانید تا علائم شما تغییر کند. بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند با انجام برخی از آزمایشات وجود آلرژی را تایید یا رد کند و در صورت وجود برای کنترل و درمان آن راهکارهایی ارائه دهد.
انواع آلرژی
آلرژی ها در سه شکل مختلف بروز می کنند: آلرژی پوستی، آلرژی تنفسی و آلرژی غذایی که در ادامه به شرح هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
هر گونه تغییر پوستی در مواجه با ماده های محرک باعث بروز آلرژی های پوستی می شود. شایع ترین حساسیت های پوستی را می توان در اثر گرده گیاهان، حساسیت به الیاف لباس ها، غذاها، تماس با زیورآلاتی از جنس نیکل مانند بند ساعت و … دانست.
آلرژی تنفسی، آسم نیز نامیده می شود. آلرژی تنفسی می تواند در اثر عواملی مانند استفاده از پتو، ملحفه، برخی از اسباب و اثاثیه منزل مانند مبل های قدیمی، قالیچه ها و غیره بروز کند.
آلرژی غذایی زمانی رخ می دهد که بدن شخص به مصرف خوراکی یا ماده غذایی مخصوصی واکنش نشان دهد.
اما اگر بخواهیم به صورت جزئی به آلرژی بپردازیم، انواع آلرژی به شرح زیر است:
یکی از مهمترین مواردی که باید در پاسخ به سؤال حساسیت چیست در نظر گرفت این است که آلرژی دارای انواع بسیاری است. برخی از رایجترین انواع آلرژی و علائم آنها را در زیر بررسی میکنیم.
یکی از انواع آلرژیها است که در صورت ابتلا به آن ممکن است با علائمی نظیر عطسه کردن، خارش پوست، بینی، چشم یا سقف دهان، آبریزش بینی و گرفتگی بینی، خستگی مفرط، چشمهای آبکی، قرمز یا متورم که ورم ملتحمه آلرژیک نیز نامیده میشود رو به رو شوید.
آلرژن میتواند برخی از خوراکیها باشد. در صورتی که به آلرژی غذایی مبتلا شوید ممکن است با علائمی نظیر سوزن سوزن شدن در دهان، تورم لبها، زبان، صورت یا گلو، جوشهای خارش دار به نام کهیر، گرفتگی بینی، عطسه یا اشک چشم که خارش دارد، گرفتگی معده، استفراغ یا اسهال و در موارد شدید حتی با آنافیلاکسی رو به رو شوید. برخی از مواد غذایی که حساسیتزا هستند شامل بادام زمینی، آجیل درختی، گندم، سویا، ماهی، صدف، تخم مرغ و شیر هستند.
یکی از مواردی که میتواند منجر به حساسیتهای شدید در برخی از افراد شود نیش برخی از حشرات است. در صورتی که به آلرژی وابسته به حشرات مبتلا شوید به احتمال زیاد با علائم درد و ادم در محل نیش، خارش یا کهیر در سراسر بدن، سرفه، سفتی قفسه سینه، خس خس سینه یا تنگی نفس و در موارد شدید با آنافیلاکسی یا گرمی پوست و تغییر رنگ پوست روبرو خواهید شد که به آن گرگرفتگی نیز میگویند.
آلرژی دارویی میتواند یکی از خطرناکترین انواع آلرژیها باشد. آلرژی دارویی میتواند طیفی از علائم نظیر کهیر، خارش پوست یا بثورات، تورم صورت، خس خس سینه، تنگی نفس، استفراغ یا اسهال، احساس سرگیجه و آنافیلاکسی را ایجاد کند. بیشترین داروهایی که موجب ایجاد حساسیت میشوند شامل پنی سیلین و آنتی بیوتیکهای مبتنی بر پنی سیلین هستند.
برخی از شایعترین آلرژیها در سرتاسر دنیا شامل موارد زیر هستند.
این آلرژی معمولاً تا ۳۰ دقیقه پس از خوردن خوراکی یا غذایی که به آن آلرژی دارید ظهور میکند. رایجترین خوراکیهای آلرژیزا در بدن بزرگسالان شامل شیر، تخم مرغ، گندم، سویا، بادام زمینی، آجیل درختی و صدف هستند. در کودکان مواد خوراکی حساسیتزا شامل شیر، تخم مرغ، گندم، سویا، بادام زمینی و آجیل درختی هستند.
این آلرژیها عموماً به دلیل گرد و غبار یا گرده گلها و گیاهان به وجود میآیند و به دو دسته تقسیم میشوند. برخی از این آلرژیها فصلی هستند و برخی به صورت دائمی و در سرتاسر سال افراد را درگیر میکنند.
برخی از داروها نیز میتوانند باعث ایجاد آلرژی در افراد شوند. مهمترین این داروها شامل آنتی بیوتیکها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی(NSAIDs)، انسولین و داروهای شیمی درمانی هستند.
آلرژی به حشرات
بیشترین آلرژی به حشرات نسبت به زنبورها و برخی از انواع مورچهها است. این آلرژی میتواند بسیار شدید باشد و حتی منجر به آنافیلاکسی شود.
آلرژی می تواند با نشانه های چشمی(اشک، خارش، تورم، قرمزی) بینی(گرفتگی بینی، عطسه، آبریزش بینی) تنفسی(احساس کمبود اکسیژن، سرگیجه به دلیل عدم کافی بودن هوای تنفسی) یا نشانه های دیگری مانند خستگی یا حالت های عصبی بروز کند. چگونه میتوانم بفهمم آلرژی دارم؟
این یکی از رایجترین سوالاتی است که افراد زیادی به دنبال پاسخ آن هستند. افراد مختلف بسته به نوع آلرژن و محل ورود آن به بدن میتوانند علائم بسیار مختلفی را تجربه کنند. به علاوه واکنشهای آلرژیک این توانایی را دارند که قسمتهای مختلفی از بدن را به طور همزمان درگیر کنند. برخی از رایجترین علائمی که افراد ممکن است در حین تجربه واکنشهای آلرژیک با آنها رو به رو شوند شامل موارد زیر هستند:
ترشح هیستامین در حین آلرژی باعث افزایش ترشح مخاط بینی و التهاب و تورم در بینی میشود. آبریزش بینی، خارش بینی و عطسه یکی از رایجترین علائمی است که در انواع مختلفی از آلرژیها در افراد دیده میشود. همچنین سوزش چشمها و گلودرد نیز در بسیاری از افراد دیده میشود.
در اثر تنفس آلرژنها و ایجاد آلرژی راههای هوایی میتوانند مسدود شوند که این مسأله باعث سختی تنفس خواهد شد.
همان طور که اشاره کردیم برخی از مواد غذایی و داروها ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آلرژی در بدن افراد شوند. آلرژنهایی که از طریق دستگاه گوارش به بدن وارد میشوند میتوانند به طور قابل توجهی بر روی معده و روده تأثیر بگذارند و باعث بروز واکنشهای گوارشی شوند. برخی از مواد خوراکی و غذایی حساسیتزا شامل موارد زیر هستند.
یکی دیگر از قسمتهای بدن که میتواند به آسانی و در انواع آلرژیها تحت تاثیر قرار بگیرد پوست است. افراد ممکن است برخی از مشکلات پوستی مانند اگزما و کهیر را در پوست خود تجربه کنند.
از جمله مواد غذایی که میتواند عامل ایجاد آلرژی باشد یا آن را تشدید کند عبارتنداز: تخم مرغ، شیر، ماهی، محصولات دریایی، سویا، بادام زمینی، گندم و آجیل.
آیا آلرژی درمان دارد؟ به طور کلی اکثر آلرژیها قابل درمان نیستند اما با انجام اقدامات مورد نیاز میتوان شدت آلرژیها را تا حد بسیار زیادی کاهش داد.
اگر به آلرژی غذایی مبتلا هستید لازم است آلرژنهای غذایی که به آنها حساس هستید را تا حد امکان کاهش دهید و حتی آنها را حذف کنید. به یاد داشته باشید که آلرژی شما تا زمانی که در معرض مواد آلرژن باشید ادامه خواهد داشت. به علاوه لازم است به این نکته توجه کنید که بدن شما منحصر به فرد است و ممکن است با اضافه کردن برخی از خوراکیها به رژیم غذایی خود و یا کاهش برخی دیگر احساس بهتری داشته باشید.
مهمترین راه مقابله با ماده یا محرک های آلرژی را می توان در دوری و فاصله گرفتن از این مواد دانست.
جالب است بدانید که آلرژی یکی از رایجترین مشکلات افراد در سراسر دنیا است. سالانه بیش از ۵۰ میلیون نفر در ایالات متحده یک واکنش آلرژیک دارند. آلرژی و حساسیت ششمین علت اصلی بیماریهای طولانی مدت در ایالات متحده هستند.
افراد مختلف ممکن است با توجه به وضعیت سیستم ایمنی و شرایط بدنی خود مواد مختلفی را به عنوان آلرژن تجربه کنند و نسبت به موارد مختلفی از خود آلرژی نشان دهند. با این حال برخی از رایجترین آلرژنها شامل گرده گلها و گیاهان، سم زنبور عسل و شوره حیوانات خانگی هستند. همچنین برخی از مواد غذایی، خوراکیها و داروها نیز میتوانند در برخی از افراد منجر به ایجاد آلرژی شوند.
آلرژی یا حساسیت با وجود اینکه بیماری حادی نیست اما می تواند با آنچنان شدتی بروز کند که اشخاص آلرژیک را آزرده خاطر سازد و عملکرد روزانه آنها را کاهش دهد یا متوقف کند. اما از سوی دیگر، مصرف داروهایی مانند آنتی هیستامین ها می توانند با عوارض دیگری همراه باشند که افراد آلرژیک را در مصرف آن دچار تردید کند. از عوارض داروهای آنتی هیستامین می توان به مواردی مانند حالت های عصبی، خستگی، بی حوصلگی، خواب آلودگی، اضطراب، سرگیجه و … اشاره کرد.
نکته حائز اهمیت در درمان آلرژی این است که درمان های خودسرانه باعث تشدید آلرژی می شوند و عدم توجه به آلرژی با بروز مشکلات عدیده تنفسی، ریه ای و … بروز میکند. به تمام اشخاص آلرژیک توصیه می شود تا به صورت روزانه از داروهای آنتی هیستامین استفاده کنند. افزایش سن می تواند با کاهش علائم آلرژی در ارتباط باشد.
تست خونی به ما کمک میکند تا مشخص شود که چه ماده یا آلرژنی میتواند باعث برانگیخته شدن پاسخ آلرژیک در یک فرد شود. در تستهای خونی خطر ایجاد شوک در افراد وجود ندارد. تستهای خونی آلرژی، آنتی بادی خون بیمار را اندازه میگیرند. آنتی بادی ها در بدن فرد در پاسخ به ماده آلرژی زا تولید میشوند. تست آلرژی کمک میکند تا با تشخیص ماده آلرژی زا، درمان مناسب برای بیماران در نظر گرفته شود.
به طور معمول از آنتی آنتی هیستامین ها برای کاهش علائم حساسیت استفاده میشود. این داروها میتوانند در شرایط زیر به کار بروند.
آنتی هیستامین های نسل اول آنتی هیستامین هایی هستند که خوابآور میباشند. در صورتی که آلرژی بر روی خواب شما تاثیر منفی گذاشته باشد پزشک به احتمال زیاد آنتی هیستامین های نسل اول را برای شما تجویز میکند. آنتی هیستامین های نسل دوم آنتی هیستامین های غیر آرام بخش هستند که باعث خواب آلودگی نمیشوند.
این به طور کلی به نظر پزشک بستگی دارد که آنتی هیستامین های نسل اول یا دوم را برای شما تجویز کند. با این حال در صورتی که قصد داشته باشید بدون تجویز پزشک از آنتی هیستامین ها استفاده کنید به احتمال زیاد باید از آنتی هیستامین های نسل دوم استفاده کنید زیرا اکثر آنتی هیستامین هایی که بدون نسخه در دسترس هستند از نسل دوم هستند.
اگر برای شما نیز سؤال است که عوارض آلرژی چیست باید بگوییم اکثر آلرژیها در صورتی که به موقع تشخیص داده شوند و تحت بررسی و کنترل قرار بگیرند دارای عوارض خاصی نخواهند بود. با این حال برخی از مهمترین عوارضی که میتوانند در اثر آلرژی طولانی مدت و کنترل نشده برای فرد رخ دهند شامل موارد زیر هستند.
در صورتی که برای طولانی مدت آلرژی داشته باشید شانس ابتلا به آسم در شما افزایش پیدا خواهد کرد. این تأثیر به قدری قابل توجه است که این نوع آسم را تحت عنوان آسم ناشی از آلرژی میشناسند.
یکی دیگر از عوارض آلرژی که میتواند بر زندگی فرد تأثیر گذاشته و کیفیت آن را کاهش دهد عفونت سینوسها، گوشها و ریهها است.
به طور کلی پیشگیری از آلرژی به نوع آلرژی بستگی دارد با این حال برخی از بهترین راههای جلوگیری از آلرژی شامل موارد زیر هستند.
این کار میتواند تأثیر زیادی در جلوگیری از ابتلا به آلرژی داشته باشد. برای مثال اگر به گرده گیاهان حساسیت دارید سعی کنید تا حد امکان در مکانهایی که این گردهها زیاد هستند حضور نداشته باشید یا اگر به گرد و غبار حساس هستید میتوانید در فواصل کوتاه خانه را جارو بزنید و گرد و غبارها را از بین ببرید.
سعی کنید به طور دقیق تشخیص دهید که چه اقداماتی آلرژی شما را بدتر و چه اقداماتی آن را بهتر میکند. این کار به شما کمک میکند که آلرژی خود را بهتر مدیریت کنید.
یک دستبند یا گردنبند هشدار پزشکی میتواند به شما کمک کند تا در صورت داشتن حملههای شدید و آنافیلاکسی که قادر به صحبت نیستید با دیگران ارتباط برقرار کرده و از آنها درخواست کمک کنید.
رینیت آلرژیک که با نام تب یونجه نیز شناخته میشود یک نوع آلرژی است که به طور خاص باعث التهاب مجاری بینی میشود. هیستامین تولید شده در این آلرژی باعث ایجاد علائم خارش، احتقان یا گرفتگی و آبریزش بینی، عطسه و همچنین ایجاد ترشحات در ناحیه پشت حلق میشود. افراد مبتلا به این آلرژی ممکن است با علائم چشمی نیز رو به رو شوند و گاهی نیز دچار آسم میشوند.
در بروز این بیماری سابقه خانوادگی و ژنتیک دارای اهمیت زیادی است و بسیاری از افراد مبتلا به این نوع آلرژی دارای سابقه خانوادگی ابتلا هستند. برخی از رایجترین آلرژنهایی که باعث ایجاد این آلرژی میشوند شامل موارد زیر هستند.
جمعبندی
آلرژی یکی از مشکلات شایع در جهان است که بسیاری از افراد را تحت تاثیر خود قرار میدهد. انواع مختلفی از آلرژی وجود دارد که ممکن است افراد با آنها روبه روشوند. هر نوع آلرژی میتواند علائم مخصوص به خود را داشته باشد. به علاوه آلرژیها میتوانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
اگر احساس میکنید آلرژی دارید بهترین راه مراجعه به یک پزشک متخصص است که به شما در تشخیص و درمان احتمالی آلرژی کمک کند. آزمایشگاه مرکزی فردیس یکی از بهترین آزمایشگاههایی است که انواع مختلفی از تستهای مربوط به آلرژی را ارائه میدهد و میتوانید برای انجام آزمایشات خود به این مرکز مراجعه کنید.
مورد تایید و بازبینی شده توسط:
دکتر مهران غزالی بینا(فلوشیپ علوم آزمایشگاهی)
بدیهی است که هرچه واکنش سیستم ایمنی بدن فرد به آلرژنها بیشتر و شدیدتر باشد آلرژی و علائم و عوارض آن نیز در فرد شدیدتر خواهد بود. شدت پاسخ سیستم ایمنی به موارد مختلفی وابسته است. بسته به نوع واکنش آلرژی میتواند از تحریکات جزئی تا تحریکات شدیدی را در برگیرد که حتی ممکن است به آنافیلاکسی منجر شوند.
روشی که پزشک برای درمان و کنترل عوارض آلرژی در شما در نظر میگیرد به موارد مختلفی از جمله نوع و شدت آلرژی و وضعیت سیستم ایمنی بدن شما بستگی دارد. با این حال برخی از رایجترین روشهایی که برای درمان و کنترل آلرژی از آنها استفاده میشود شامل موارد زیر هستند.
اگرچه بیشتر آلرژیها خفیف تا متوسط هستند اما برخی از افراد نیز ممکن است با حملات شدید و خطرناک آلرژی تحت عنوان آنافیلاکسی رو به رو شوند. در صورتی که فردی با این نوع از آلرژی رو به رو شود نیاز به درمان فوری با آدرنالین یا اپی نفرین دارد. آنافیلاکسی میتواند در افرادی که دارای حساسیت شدید به برخی از داروها، غذاها یا حشرات هستند ایجاد شود و توصیه میشود این افراد یک برنامه اقدام ASCIA برای آنافیلاکسی داشته باشند.
در صورتی که علائم آلرژی را دارید و داروهای ضد آلرژی بدون نسخه علائم شما را بهبود نبخشیدهاند لازم است که به یک پزشک مراجعه کنید. به علاوه اگر علائم شما در حال بدتر شدن است سریعاً با یک متخصص در این باره مشورت کنید. در صورتی که به یک واکنش آلرژی شدید از نوع آنافیلاکسی مبتلا شدید سریعاً با ۱۱۵ تماس بگیرید. در صورتی که شما سابقه این نوع از حساسیت را داشته باشید به احتمال زیاد نوعی از اپی نفرین را همراه خواهید داشت که لازم است با کمک متخصص اورژانس آن را استفاده کنید.
ارسال نظر