آزمایش ادرار ۲۴ ساعته برای چه کسانی لازم است؟

آزمایش ادرار ۲۴ ساعته نوعی از آزمایش ادرار است که در موارد مختلفی ممکن است برای شما در نظر گرفته شود. ادرار حاوی مقادیر مختلفی از مواد زائد و دفعی بدن مانند سدیم، پتاسیم، اوره و کراتینین است. زمانی که مقادیر این مواد از حالت طبیعی بیشتر یا کمتر شود ممکن است نشان دهنده شرایط غیر طبیعی و برخی از بیماری‌ها در بدن شما باشد. 

از تست ادرار ۲۴ ساعته برای بررسی محتوای ادرار و بررسی عملکرد کلیه استفاده می‌شود. برای انجام تست ادرار ۲۴ ساعته یک ظرف برای جمع‌آوری آن به شما داده می‌شود.  بهتر است برای انجام آزمایش ادرار ۲۴ ساعته یک دوره ۲۴ ساعته را در نظر بگیرید که در خانه باشید و مجبور نشوید ادرار را با خود حمل کنید. به یاد داشته باشید که حجم ادرار ۲۴ ساعته دارای اهمیت زیادی است و هرچه بتوانید با دقت بیشتری ادرار را جمع‌آوری کنید نتیجه آزمایش شما دقیق‌تر خواهد بود.

به علاوه لازم است لیستی از دارو‌های مصرفی خود را قبل از انجام آزمایش ادرار ۲۴ ساعته در اختیار متخصص خود قرار دهید. در نهایت ادرار جمع‌آوری شده را تا انتقال به آزمایشگاه در یک محیط خنک نگه دارید. 

نتایج آزمایش حجم ادرار چه معنایی دارد؟ 

نتایج آزمایش شما ممکن است مقادیر کلی پروتئین یا نسبت کراتینین به پروتئین را در ادرار شما نشان دهد. به علاوه آزمایشگاه یک محدوده مرجع ارائه می‌دهد که به شما نشان می‌دهد نتایج شما در محدوده نرمال قرار دارند یا خیر. 

نتایج نرمال تست ادرار ۲۴ ساعته 

به طور کلی برای بزرگسالان و افراد بالغ نتیجه نرمال تست ادرار ۲۴ ساعته به صورت پروتئین کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در روز و نسبت پروتئین به کراتینین کمتر از ۰. ۲ در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که این مقادیر در ادرار شما بیشتر باشد نشان دهنده پروتئینوری است که می‌تواند ناشی از اختلال در عملکرد کلیه‌های شما باشد. 

نتایج غیر طبیعی تست ادرار ۲۴ ساعته 

در صورتی که نتایج تست ادرار ۲۴ ساعته شما از محدوده طبیعی خارج باشد پزشک شما ممکن است مجموعه‌ای از آزمایشات دیگر را برای بررسی و تشخیص دقیق مشکل سلامتی شما در نظر بگیرد. 

چه مواردی در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته بررسی می‌شود؟ 

در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته موارد مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرند. اولین موردی که در این آزمایش مورد بررسی قرار می‌گیرد حجم ادرار دفع شده از بدن شما است بطوریکه کاهش یا افزایش بیش از حد آن می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات در کلیه شما باشد. به علاوه تمامی مواد دفعی در ادرار نیز در این آزمایش مورد بررسی قرار می‌گیرند. سدیم، پتاسیم، کلسیم، پروتئین‌ها، هورمون‌ها و کراتینین از مهم‌ترین مواردی هستند که در تست ادرار ۲۴ ساعته مورد بررسی قرار می‌گیرند. 

تست اوره در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

متابولیسم پروتئین‌ها در بدن باعث ایجاد اوره می‌شود که به دلیل وزن مولکولی پایین به راحتی به کلیه‌ها وارد می‌شود و با ادرار دفع می‌شود. میزان اوره دفع شده در ادرار می‌تواند بازتابی از طرز کار کلیه‌ها و میزان سلامت آن‌ها باشد.از تست اوره در ادرار ۲۴ ساعته برای موارد مختلفی استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند. 

• بررسی متابولیسم پروتئین در بدن
•  تعیین میزان پروتئین مورد نیاز برای بیماری‌های صعب العلاج 
• بررسی و ارزیابی عملکرد کلیه و بیماری‌های کلیوی 
• بررسی بیمارانی که دچار بیماری‌های جذب و متابولیسم پروتئین‌ها هستند.

تست کلراید در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

میزان اسید‌ها و باز‌ها در بدن همواره باید در تعادل نگه داشته شود. در صورتی که میزان اسید‌ها یا باز‌ها در بدن بیش از حد طبیعی شود ممکن است شرایطی مانند آلکالوز متابولیک یا اسیدوز متابولیک در بدن ایجاد شود. تست کلراید در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته می‌تواند به پزشک کمک کند تا اطلاعات مفیدی درباره وضعیت تعادل اسید و باز در بدن شما به دست بیاورد. 

بررسی سدیم در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

سدیم یکی از مهم‌ترین عنصر موجود در بدن شما است که دارای فعالیت‌های بسیار متنوعی می‌باشد و کاهش آن می‌تواند منجر به آسیب‌های زیادی شود. برای ارزیابی و اندازه‌گیری سدیم روش‌های زیادی وجود دارد. تست تصادفی سدیم و آزمایش ادرار ۲۴ ساعته دو مورد از رایج‌ترین این روش‌ها هستند. بررسی سدیم می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که وضعیت هیدراتاسیون بدن شما به چه صورتی است. به علاوه در صورتی که پزشک به وجود هریک از شرایط زیر در بدن شما مشکوک باشد نیز ممکن است از این آزمایش استفاده کند. 

• ازوتمی کلیوی 
• گلومرولونفریت 
• سندرم هپاتورنال 
• بیماری کلیه کیستیک مدولاری (MCKD)
• نکروز حاد توبولار کلیه

تست پتاسیم در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

پتاسیم یکی دیگر از عناصر مورد نیاز بدن است که نقش مهمی در انجام فعالیت‌های بدنی دارد و در صورتی که مقدار آن در بدن از محدوده طبیعی خارج شود ممکن است خطرات زیادی را به دنبال داشته باشد. بررسی پتاسیم در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته می‌تواند به پزشک کمک کند تا درک دقیق‌تری در مورد تعادل مایعات و الکترولیت‌ها در بدن شما به دست بیاورد. 

بررسی اوریک اسید در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

تجزیه مواد خوراکی پورین دار در بدن منجر به ایجاد اوریک اسید می‌شود. در حالت نرمال اسید اوریک ایجاد شده در بدن به کلیه‌ها رفته و از طریق ادرار دفع می‌شود. مقادیر اسید اوریک در اثر برخی از بیماری‌ها در بدن افزایش می‌یابد که بررسی اوریک اسید در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته می‌تواند به تشخیص این بیماری‌ها کمک کند. وجود مقادیر بسیار زیاد از اسید اوریک در بدن می‌تواند نشانه‌ای از وجود بیماری نقرس، سنگ کلیه و یا بیماری‌های دیگر باشد. 

تست Creatinine در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته 

کراتینین یک محصول زائد شیمیایی است که توسط متابولیسم ماهیچه‌ها تولید می‌شود. وقتی کلیه‌های شما به طور طبیعی کار می‌کنند، کراتینین و سایر مواد زائد را از خون شما فیلتر می‌کنند. این مواد زائد از طریق ادرار از بدن شما خارج می‌شوند. در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته میزان کراتینین مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگرچه در بسیاری از موارد نیز پزشک ممکن است از نمونه ادرار تصادفی برای بررسی کراتینین استفاده کند اما اغلب از آزمایش ادرار ۲۴ ساعته برای بررسی کراتینین استفاده می‌شود. 

ارزیابی سطح کراتینین در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته می‌تواند به پزشک کمک کند تا عملکرد کلیه‌های شما را ارزیابی کند و بیماری‌های کلیوی را رد یا تایید کند. کراتینین موجود در ادرار شما بر اساس رژیم غذایی، ورزش و سطح هیدراتاسیون می‌تواند بسیار متفاوت باشد، بنابراین استفاده از آزمایش ادرار ۲۴ ساعته در بررسی مقادیر کراتینین می‌تواند مفید‌تر و دقیق‌تر از روش‌های دیگر عمل کند. 

آزمایش ادرار نوزادان 

آزمایش ادرار می‌تواند در برخی از موارد برای کودکان نیز در نظر گرفته شود. به طور کلی از آزمایش ادرار برای بررسی عملکرد ارگان‌هایی مانند کلیه در نوزادان استفاده می‌شود. ادرار گرفته شده از نوزادان از نظر میکروسکوپی و ماکروسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته در نوزادان کیسه‌های ویژه‌ای وجود دارد که به مجرای ادراری متصل می‌شوند. 

برای انجام این کار لازم است در ابتدا ناحیه اطراف مجرای ادراری را شست و شو دهید. سپس کیسه را به نوزاد متصل کنید. در فواصل کوتاه کیسه را بررسی کنید و آن را در ظرف جمع‌آوری ادرار تخلیه کنید. سپس کیسه جدیدی را به نوزاد متصل کنید و این کار را تا پایان دوره ۲۴ ساعته ادامه دهید. ظرف مورد نظر را در مکانی خنک نگهداری کنید و پس از اتمام دوره ۲۴ ساعته آن را به آزمایشگاه منتقل کنید. 

تست ادرار ۲۴ ساعته برای چه کسانی مناسب است؟ 

همان طور که اشاره کردیم تست ادرار ۲۴ ساعته برای بررسی عملکرد کلیه‌ها و اندازه‌گیری مقادیر کراتینین، اوره، پروتئین، هورمون‌ها، مواد معدنی و سایر ترکیبات شیمیایی استفاده می‌شود. برخی از رایج‌ترین و مهم‌ترین مواردی که ممکن است در آن‌ها پزشک برای شما این آزمایش را در نظر بگیرد شامل موارد زیر هستند.

• نفروپاتی دیابتی

در صورتی که در فرد مبتلا به دیابت این بیماری به درستی کنترل نشود این امکان وجود دارد که به دنبال آسیب به کلیه ها پروتئین آلبومین وارد ادرار شود که این مسئله می تواند نفروپاتی دیابتی را نشان دهد.

• فشار خون بالا

فشار خون بالا و کنترل نشده ممکن است باعث ایجاد آسیب دائمی به کلیه‌ها شود.

• نفریت لوپوس

لوپوس یک بیماری خود ایمن است که در طی آن سیستم ایمنی به کلیه‌ها حمله می‌کند و باعث آسیب کلیه‌ها می‌شود. از جمله آسیب هایی که به کلیه وارد میشود شامل: عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری و انسداد طولانی مدت مجاری ادراری است.

• سندروم آلپورت 

این سندروم که یک سندروم خانوادگی است می‌تواند باعث ایجاد آسیب و برخی از مشکلات در بینایی، شنوایی و کلیه‌ها شود.

• سندروم نفروتیک 

این سندروم که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود می‌تواند شامل طیف وسیعی از علائم نظیر پروتئین در ادرار، پروتئین کم در خون، سطح کلسترول بالا و تورم بافت باشد.

بیشتر بخوانید: عفونت ادراری چیست؟

• بیماری کلیه پلی‌کیستیک

در طی این بیماری در کلیه‌ها تعداد زیادی از کیست‌ها به وجود می‌آیند که با گذر زمان می‌تواند باعث کاهش کارایی کلیه‌ها و آسیب آن‌ها شود.

• نفریت بینابینی یا پیلونفریت

در طی این بیماری التهاب در پارانشیم کلیه ایجاد می‌شود و کلیه‌ها می‌توانند آسیب ببینند.

• غربالگری پره اکلامپسی در بارداری

پره اکلامپسی یک مشکل بسیار خطرناک در بارداری است که می‌تواند منجر به فشار خون بالا و نارسایی اندام‌هایی مانند کلیه‌ها شود.

• سنگ کلیه(نفرولیتیاز)

با این حال دلایل بسیار متنوعی می‌تواند باعث شود که متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما آزمایش ادرار ۲۴ ساعته را برای شما در نظر بگیرد و موارد بالا تنها تعدادی از شایع‌ترین این دلایل هستند. 

انجام تست ادرار ۲۴ ساعته در بارداری 

آزمایش ادرار ۲۴ ساعته در موارد مختلفی ممکن است برای مادران باردار تجویز شود. این آزمایش به عنوان بخشی از غربالگری پره اکلامپسی برای بارداری در نظر گرفته می‌شود. به علاوه در موارد زیر نیز ممکن است در نظر گرفته شود.

• وجود پروتئین در ادرار
• دیابت
• فشار خون بالا
• وجود سابقه بیماری‌های مزمن کلیوی در خانواده

آیا آزمایش ادرار ۲۴ ساعته تحت پوشش بیمه است؟

در اکثر موارد بیمه هزینه آزمایش‌های ادرار ۲۴ ساعته را که به صورت ضروری برای فرد تجویز می‌شود تقبل می‌کند. با این حال این به طور کلی به نوع بیمه شما و آزمایشگاهی که می‌خواهید در آن آزمایش دهید بستگی دارد. 

چرا به آزمایش ادرار 24 ساعته نیاز است؟

آزمایش ادرار ۲۴ ساعته یکی از روش‌های دقیق برای بررسی عملکرد کلیه‌ها و ارزیابی دفع برخی مواد خاص مانند پروتئین، کراتینین، سدیم، کلسیم و سایر الکترولیت‌ها از بدن است. برخلاف نمونه ادرار تصادفی، این آزمایش امکان بررسی دقیق‌تری از میزان مواد دفع‌شده در طول یک شبانه‌روز را فراهم می‌کند و برای تشخیص یا پیگیری بیماری‌هایی مانند پرفشاری خون، نارسایی کلیوی، سنگ‌های کلیوی، یا اختلالات متابولیک ضروری است. دقت در جمع‌آوری صحیح ادرار در این بازه زمانی برای دستیابی به نتایج معتبر، بسیار اهمیت دارد.

آزمایش ادرار 24 ساعته چگونه انجام میشود؟

آزمایش ادرار ۲۴ ساعته به این صورت انجام می‌شود که بیمار باید تمام ادرار خود را در یک بازه زمانی ۲۴ ساعته جمع‌آوری کند. برای این کار معمولاً از یک ظرف مخصوص و در مواردی حاوی یک ماده به عنوان نگهدارنده استفاده می‌شود که توسط آزمایشگاه در اختیار بیمار قرار می‌گیرد. روش انجام به این صورت است:

دقت در جمع‌آوری کامل ادرار بر روی نتایج تست های انجام شدهُ ادرار 24 ساعته بسیار تاثیر می گذارد، حتی جا انداختن یک نوبت می‌تواند باعث اشتباه در نتایج شود.

جمع‌بندی 
آزمایش ادرار ۲۴ ساعته یکی از آزمایش‌های ادرار است که در موارد مختلفی توسط پزشک برای بیمار در نظر گرفته می‌شود. در این آزمایش ادرار فرد به مدت 24 ساعت جمع‌آوری می‌شود و سپس از جهت‌های مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد. میزان مواد دفعی موجود در ادرار مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، اوره، کراتینین، اسید اوریک و... مورد بررسی قرار می‌گیرند. 

این آزمایش می‌تواند به پزشک متخصص شما کمک کند تا عملکرد کلیه‌ها را در شما بسنجند و برخی از بیماری‌های مزمن کلیوی و بیماری‌های دیگر را بهتر تشخیص دهد. آزمایشگاه فردیس یکی از معتبر‌ترین آزمایشگاه‌هایی است که می‌توانید آزمایش ادرار ۲۴ ساعته خود را در آن انجام دهید. 

مورد تایید و بازبینی شده توسط:
دکتر مهران غزالی بینا(فلوشیپ علوم آزمایشگاهی)