هليکو باکتر پيلوري چیست؟

باکتری است مارپیچی شکل، گرم منفی، کم هوازی، تاژکدار، متحرک هليکوباکتر پيلوري تنها باکتري است که مي‌تواند در معده زنده بماند و رشد کند و مهمترين عامل جهت ايجاد زخم معده است.

اين باکتري بقاي خود را مديون خواص متعددي است که توضيح‌دهنده قدرت سازگاري منحصر به فرد آن است:
اول  : اينکه اين ميکروب به مقدار کمي اکسيژن براي ادامه حيات نياز دارد .

دوم  : اينکه شکل مارپيچي آن به اين باکتري اجازه مي‌دهد در ميان لايه مخاطي پوشاننده معده  وارد شود.
سوم : اينکه اين باکتري تا حداکثر هفت پروتئين شلاق ‌مانند دارد که از انتهاي باکتري بيرون زده‌اند و آن را درون لايه مخاطي حرکت مي‌دهند.

چهارم : اينکه اين باکتري داراي گيرنده‌هاي مخصوصي است که به آن امکان مي‌دهد که راه خود را در ميان مخاط بگشايد و به سلول‌هاي پوشش معده بچسبد.

در واقع تنها باکتري که مي تواند در محيط خشن معده و در مقابل حضور شيره معده زندگي و رشد نمايد هليکوباکترپيلوري مي باشد .

هليکوباکتر پيلوري يک خاصيت ديگر هم دارد که از همه مهم‌تر است، اين باکتري مي‌تواند مولکول‌هاي "اوره"را تجزيه کند، اين فرآيند باعث ايجاد آمونياک و دي‌اکسيد کربن مي شود، که غلاف‌ ابرمانندي در اطراف باکتري به وجود مي‌‌‌آورد و آن را از اسيد معده که باکتري‌هاي معمولي را مي‌کشد، حفاظت مي‌کند.

اين باکتري با استفاده از غذا يا آب آلوده از راه دهان وارد معده شده و کافي است يکبار بتواند در موکوس معده پنهان شود در اين حال باکتري مذکور در لايه مخاطي معده مستقر شده و توسط تازکهاي برآمده خود را در ميان سلولهاي لايه مخاطي جاي ميدهد و يا در صورت بروز زخم معده در ناحيه فاقد لايه مخاطي و در واقع بر روي سلولهاي اپيتليوم معده استقرار يافته و تاژکهاي خود را در آن ناحيه فرو مي برد .

علايم احتمالي حضور هليکوباکترپيلوري
سوء هاضمه، سوزش سر دل، نفخ، حالت تهوع، التهاب معده ، بروز زخم اثني عشر و درد در ناحيه بالاي شکم که يک ساعت يا بيشتر بعد از صرف غذا مشاهده ميشود .

تشخيص :

آسان‌ترين راه تشخيص هليکوباکتر پيلوري انجام يک آزمايش خوني است که مي‌تواند پادتن‌ها يا آنتي‌بادي‌هايي را شناسايي کند که در پاسخ به عفونت تشکيل مي شوند،که توسط روش  ELISA میتوان آنتی بادیهای IgA & IgG & IgM را اندازه گیری نمود و در صورت بالا بودن آنها احتمال حضور هلیکوباکتر رقم میخورد.

آزمايش تنفسي اوره (تست UBT ) يک شيوه سريع، دقيق و ايمن براي شناسايي هليکوباکتر پيلوري است و از آنجايي که تنها باکتري‌هاي فعال را شناسايي مي‌کند، مي‌تواند براي آزمايش معالجه باکتري به کار رود.

نحوه آماده سازی بیمار جهت انجام تست UBT

برای انجام آزمایش شرایط زیر باید رعایت شود:

1- بیمار از 6 ساعت قبل ناشتا باشد و حتما دندانهای خود را با مسواک و خمیر دندان تمیز کرده باشد

2- عدم مصرف آنتی بیوتیک، بیسموت و داروهای ضد ترشحی (مثل امپرازول و ...) 4 هفته قبل از انجام آزمایش

3- عدم مصرف انواع آنتی اسید و بلوک کننده های H2 (مثل سایمتدین، رانیتیدین و ...) 7 روز قبل از انجام آزمایش

روش دیگری هم وجود دارد که میزان پروتیین های این باکتری را در نمونه مدفوع شناسايي مي‌کند. درحدود ۹۴ درصد بيماران داراي عفونت فعال هليکوباکتر پيلوري، آزمايش مدفوع مثبت است و اگر درمان موفقيت‌آميز باشد، نتيجه آزمايش تقريبا همه اين افراد يک تا چهار هفته پس از درمان منفي مي‌‌شود .

تهیه کننده : ملاحت حجت پناهی