سرطان گردن رحم (سرویکس) از شايعترين سرطانها در خانمها خصوصاً در ممالك جهان سوم ميباشد زیرا در كشورهاي پيشرفته اين سرطان به دليل انجام تستهاي غربالگري از نظر شيوع كاهش چشمگيري يافته است. هم اكنون سرطان گردن رحم دومين علت مرگ زنان پس از سرطان پستان در دنيا است. ساليانه 500 هزار نفر در دنيا به سرطان گردن رحم مبتلا ميشوند كه نيمي از اين افراد جان خود را براثر اين بيماري از دست ميدهند. اين سرطان در رده سني 15 تا 44 سال (سنين باروري) بروز ميكند، البته با غربالگري (پيشگيري ثانويه) ميتوان از ميزان مرگ ناشي از آن كاست.
80 درصد مرگ ومير سرطان گردن رحم در كشورهاي در حال توسعه است، در كشورهاي توسعه يافته نظير كشورهاي اروپايي و غربي با انجام پاپ اسمير توانستهاند مرگ و مير ناشي از سرطان را به ميزان قابل توجهي (75 درصد) كاهش دهند. ازآنجاییکه براي تبديل يك سلول پيش سرطاني به نوع مهاجم 10 سال زمان نياز است، چنانچه خانمها تحت مراقبتهاي منظم و معاينات ژينكولوژيك برنامهريزي شده قرار گيرند ميتوان از اين سرطان پيشگيري كرد. پيشگيري اولیه واكسيناسيون عليه ويروس زگيل تناسلي HPV (يك عامل خطر براي ابتلا به سرطان گردن رحم) وپيشگيري ثانويه انجام مرتب تست پاپ اسمیر است.
تست پاپ اسمير چيست؟
تست پاپ اسمير كه عوام به آن تست سرطان ميگويند تستي است كه ميتواند سلولهاي گردن رحم را بررسي و حالات غيرطبيعي آن را كه منجر به سرطان ميشود مشخص نمايد.
توجه به اين نكته حائز اهميت است كه اين تست جهت تشخیص سرطان گردن رحم يا قسمت تحتاني رحم بوده و لزوماً در مورد سرطان اندومتر (رحم) پيشگويي كننده نميباشد. لذا در موارد و شرايط خاص كه پزشك لازم ميداند علاوه بر تست پاپ اسمير، بيوپسي اندومتر نيز انجام ميشود كه اين امر جهت بررسي سلولهاي داخلي حفره رحم ميباشد و معمولاً در خونريزيهاي غيرطبيعي رحم لازم الاجرا است.
انواع پاپ اسمير:
1- سنتی Conventional) ) : دراین روش بعد از نمونه برداری سلولها مستقیما روی لام کشیده شده وفقط لام تهیه شده به آزمایشگاه ارسال میشود.
2- سیتولوژی درمحیط مایع (Liquid based cytology) : دراین روش به جای آنکه سلولها مستقیما روی لام کشیده شوند داخل یک محیط مایع حاوی محلول فیکساتیو جمع آوری شده و به آزمایشگاه ارسال میشود و درآزمایشگاه سلولها روی لام برده میشوند.
|
|
مزایای سیتولوژی درمحیط مایع:
تقریبا 100% سلولهای جمع آوری شده حفظ شده و مورد بررسی قرار می گیرند در حالیکه در روش سنتی اکثر نمونه گرفته شده (حدود80%) همراه با وسیله نمونه گیری دور انداخته می شود.
فیکساسیون سریع مانع آرتیفکتهایی نظیر خشک شدگی در هوا می شوند.
تکنیک آماده سازی نمونه ها با کاهش بقایای سلولی و اجزاء مخدوش کننده همراه است. بطوریکه باحذف خون و موکوس و... زمینه لام تمیزتربوده و روی هم افتادگی سلولها کمتردیده میشود.
احتمال یافتن سلولهای غیرطبیعی بیشتراست.
آزمایشات کمکی نظیرتست ویروس HPV و سایر آزمایشات مولکولی (کلامیدیاوگنوره) و.... را می توان بر روی مواد باقیمانده انجام داد.
چه افرادي اين تست را بايد انجام دهند؟
تمام خانمهايي كه از نظر جنسي فعال هستند و سن بالاتر از 21 سال دارند بايد سالانه يك بار اين تست را انجام دهند.
اگر شما جزء جمعيت پر خطر نباشيد و سه سال متوالي تست طبيعي يعني منفي داشته باشيد ميتوانيد فواصل زمان انجام تست را افزايش دهيد.
خانمهاي پرخطر شامل موارد زير ميباشند :
- زناني كه رابطه تك همسري ندارند و يا اينكه همسر آنها شركاي متعدد جنسي داشته باشد.
- خانمهايي كه زگيلهاي تناسلي و يا عفونتهاي منتقله از راه جنسي دارند.
- خانمهايي مبتلا به HIV
- خانمهاي سيگاري
نكات قابل توجه قبل از انجام تست:
- در طي دو روز قبل از انجام تست از ژل، كرم و داروهاي واژينال استفاده نشود.
- اين تست نبايد در زمان خونريزي پريود انجام شود.
- تا 24 ساعت قبل تماس جنسي نداشته باشد.
- اين تست صددرصد توانايي تشخيص مراحل اوليه بيماري را نداشته ولي ميتواند باعث كاهش ميزان سرطان گردن رحم شود.
بايد توجه داشته باشيد : كه تست پاپ اسمير فقط حضور سلولهاي غيرطبيعي را نشان ميدهد و جهت تشخيص قطعي در مواردي كه پزشك شما لازم ميداند انجام كولپوسكوپي و بيوپسي ضروري است.
در طي اين تست دهانه رحم شما با بزرگنمايي مشاهده خواهدشد و پزشك ميتواند از مناطق مشكوك به بدخيمي بيوپسي (تكهبرداري) نمايد.
كولپوسكوپي را ميتوان در مطب پزشك بدون نياز به بيهوشي ظرف 10 تا 15 دقيقه انجام داد.
درد و ناراحتي كه در طي بيوپسي ايجاد خواهد شد به اندازه دردهاي زمان پريود (قاعدگي) ميباشد.
بر طبق جواب كولپوسكوپي - بيوپسي پزشك مسير بعدي درمان و چگونگي پيگيري شما را مشخص خواهد نمود.
تهیه کننده : سرکار خانم دکتر فرزانه شریفی