بيماريMS با نام کامل مولتيپل اسكلروزیس نوعی بیماری التهابی دمیلینه (سلولهای عصبی محافظت کننده بنام میلین دارند که نوعی پروتئین است که الیاف عصبی را می پوشاند و از آن محافظت می کند . بدون میلین مغز و نخاع نمیتوانند با بقیه عصب هایی که در بدن وجود دارند ارتباط برقرار کنند. گاهی ممکن است میلین ملتهب شده و یا تخریب گردد که به این فرایند دمیاینه شدن می گویند .) در سیستم عصبی مرکزی می باشد که مادام‌‌العمر بوده و مناطق متعددي از سيستم اعصاب مركزي (ماده سفيد مغز و نخاع) را درگير ساخته و منجر به ايجاد ضايعاتي موسوم به اسكلروز در مغز و يا نخاع مي‌شود و به همين دليل به اين بيماري مولتیپل اسکلروزیس (اسكلروز متعدد )اطلاق مي شود.
در بدن ما سيستم اعصاب مركزي (متشكل از مغز و نخاع) به عنوان مركز فرماندهي بدن، كنترل كننده حركات عضلات و دريافت‌كننده پيام هاي حسي از سيستم اعصاب محيطي (اعصاب حسي و حركتي ) مي‌باشد ورشته هاي عصبي مسوول ارتباط بين قسمتهاي مختلف بدن مي‌باشند.
در مغز و نخاع، سلولهای عصبی توسط يك غلاف محافظ که از جنس چربی می باشدموسوم به ميلين پوشيده شده که اين غلاف باعث افزايش سرعت انتقال عصبي مي‌شود که در حضور اين غلاف، پيام‌هاي الكتريكي از مناطق فاقد غلاف موسوم به گره به گره بعدي منتقل مي‌شود .
در بيماري MS ، فقدان یا تخریب غلاف ميلين منجر به اختلال در هدايت پيام‌هاي عصبي و اختلال عملكرد شده و منجر به بروز حملات مي‌شود. هرچندبعد از ترميم نسبی ميلين، هدايت عصبي مجددا برقرار و منجر به بهبودنسبی بيماري مي‌شود. اگر چه فرضياتي در زمينه نقش ويروسها به عنوان عامل بروز MS موجود است اما مجموعه‌اي از عوامل مانند نژاد، جغرافيا، آب و هوا، سن، ژنتيك، مسائل اجتماعي- اقتصادي در اين زمينه نقش دارند.
علائم بيماري MS بسته به منطقه تخريب ميلين در مغز و نخاع متفاوت مي‌با شد و معمولا شامل علائم زير مي باشد:
اختلالات حسي مثل احساس سرما، بي‌حسي، خارش يا احساس قلقلك، اختلالات بينايي مثل تاري ديد يا از دست رفتن قدرت تشخيص رنگ (اغلب در يك چشم)، خستگي يكي از علائم شايع در MS است و مي‌تواند مربوط به افسردگي باشد. اختلالات حركتي از قبيل خشكي عضلات، ضعف، از دست دادن قدرت عضله و سفتي اندامها و اختلال در راه‌رفتن يا لرزش، اختلالات روده و مثانه مثل كاهش ميل جنسي يا ناتواني جنسي و درد حاد مثل درد پشت چشم يا درد در اندامها يا كمر.
این بیماری درمان قطعی ندارد اماکم کردن فعالیت ویا به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری بهترین روش می باشددرمان با تزريق مكرر بتافرون با دوز بالا كه باعث ثابت ماندن سطح خوني دارو مي‌شود تاثير مناسبي دارد.
این بیماری به طور معمول در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی و در زنان دو برابر مردان اتفاق می‌افتد.
تشخیص :
هرچندتائید چنین تشخیصی به ویژه در مراحل اولیه آن دشوار است زیرا ممکن است دارای علائم و نشانه‌هایی مشابه با سایر مشکلات پزشکی باشنداما بهر حال در صورت تشخیص ودرمان به موقع می توان تا حد زیادی از پیشروی بیماری جلوگیری نمود.
اسکلروزبه طور معمول بر اساس ارائه نشانه‌ها و علائم، همراه با تصویربرداری پزشکی و آزمایش‌های آزمایشگاهی لازم تشخیص داده می‌شود.
تست های پاراکلینیکی مختلفی مانند تشخیص سنتز داخل نخاعی IgGکه منعکس کننده کمیت index IgGمی باشد در بیشتر بیماران MSمحسوس است وتکنیکهای تصویربرداری به طورمعمول در این بیماران انجام می شود.تشخیص سنتز IgG داخل نخاعی که منجر به تشخیص الیگوکلونال باندهای IgG می شودودرآزمایشگاه با نام تست OCB شناخته می شودامروزه یکی از بهترین روش هابرای تشخیص این بیماری می باشد.
تهیه کننده : پژمان زهره وند